Тун ва Куннинг алмашинувида ҳам, Аллоҳнинг самодан ризқ тушириб, у билан Ўлик Ерни қайта тирилтиришида ҳам, шамолларнинг эсишида ҳам, ақл эгалари учун оят-ибратлар бор.

Tafsir

45/6

تِلْكَ آيَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآيَاتِهِ يُؤْمِنُونَ

Мана шулар — Аллоҳнинг оятлари, Биз уларни сенга ҳақ ила тиловат қилмоқдамиз. Аллоҳдан ва Унинг оятларидан кейин яна қанақа ҳадисга/гапга иймон келтиришади?

Tafsir

45/7

وَيْلٌ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ

Ҳар бир ёлғон уйдирувчи гуноҳкорнинг ҳолига вой!

Tafsir

45/8

يَسْمَعُ آيَاتِ اللَّهِ تُتْلَىٰ عَلَيْهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِرًا كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ

Унга Аллоҳнинг оятлари тиловат қилинса эшитади, аммо эшитмагандек кибр ила қайсарлик қилади. Унга Аламли Азоб ҳақида хушхабар бергин.

Tafsir

45/9

وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آيَاتِنَا شَيْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ

Бизнинг оятларимиздан бирор нимани билса, уни масхара қилади. Ана ўшалар учун Хорловчи Азоб бор.

Tafsir

45/10

مِّن وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلَا يُغْنِي عَنْهُم مَّا كَسَبُوا شَيْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ

Уларнинг ортида энди Жаҳаннам. Касб қилиб орттирганлари ҳам, Аллоҳдан ўзга валий/йўл кўрсатувчи қилиб олганлари ҳам фойда бермайди. Ана ўшалар учун Улуғ Азоб бор.

Tafsir

45/11

هَٰذَا هُدًى وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِّن رِّجْزٍ أَلِيمٌ

Тўғри Йўл — мана шу. Раббининг оятларига кофир бўлганлар, ана ўшалар учун Аламли Нопокликдан иборат Азоб бор.

Tafsir

45/12

اللَّهُ الَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

Аллоҳнинг фазлидан ўзи насибангизни истаб, шукрини адо этмоғингиз учун, денгизни сизга бўйсундирган/сизнинг эҳтиёжингизга мослаган — унда кемаларни Ўз Амри ила суздириб қўйган.

Tafsir

45/13

وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِّنْهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

Осмонлару-Ердаги борлиқни Ўз Амридан сизнинг эҳтиёжингизга мослаб қўйган. Тафаккур эгалари учун бунда оят-ибратлар бор.

Tafsir

45/14

قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لَا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ

Имон келтирганларига айт, Аллоҳнинг Кунларини умид қилмайдиганларни кечириб юборсинлар. Токи бир қавмнинг касб қилиб орттиргани билан Унинг Ўзи жазоласин.

Tafsir

45/15

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَيْهَا ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ

Кимки солиҳ амал қилса, ўз фойдасига, қилган ёмонлиги эса, ўз зарарига. Сўнг Раббингизга қайтариласиз.

Tafsir

45/16

وَلَقَدْ آتَيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ

Биз Исроил ўғилларига Китобни, Ҳикматни/Ҳукмни ва Нубувватни бердик. Уларни покиза ризқлар билан ризқлантирдик ҳамда оламлар/барча қавмлар орасида фазилатли қилдик.

Tafsir

45/17

وَآتَيْنَاهُم بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

Уларга ўша Амрдан очиқ баён этилган оятлар бердик. Улар эса аниқ маълумот келганидан кейин, ўзаро адоват туфайли ихтилофга тушдилар. Улар ўртасидаги ихтилофлар бўйича Қиёмат Куни Раббинг Ўзи ҳукм қилади.

Tafsir

45/18

ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ

Улардан кейин сени ҳам ўша Амрдан бўлмиш ушбу Йўлга йўлладик. Сен ушбу Йўлга эргаш, ва билмайдиган қавмнинг/жоҳилларнинг истакларига эргашма.

Tafsir

45/19

إِنَّهُمْ لَن يُغْنُوا عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا وَإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ

Улар Аллоҳдан келгуси нарсани сендан асло кетказа олмаслар. Золимлар бир-бирларининг валийлари/йўл кўрсатувчилари, Аллоҳ эса тақво эгаларининг валийси.

Tafsir

45/20

هَٰذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ

Одамлар учун очиқ далиллар/басират, қатъий ишонч эгалари учун эса Тўғри Йўл ва Раҳмат мана шудир.

Tafsir

45/21

أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئَاتِ أَن نَّجْعَلَهُمْ كَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَوَاءً مَّحْيَاهُمْ وَمَمَاتُهُمْ سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ

Ёмонликка муккасидан кетганлар, наҳотки уларга ҳам худди имон келтирган ва солиҳ амал қилганлар каби муомала қиламиз, деб ўйлайдилар? Наҳотки ҳаётлари ҳам, ўлимлари ҳам уларнинг билан бирдек бўлади деб ҳисоблайдилар? Қанчалар ёмон ҳукм қилмоқдалар!

Tafsir

45/22

وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

Аллоҳ Осмонлару-Ерни ҳақ ила/аниқ маъно ва мақсад ила яратди. Токи ҳар бир жон ўз меҳнатига лойиқ эвазини олсин ва ҳеч кимнинг ҳаққи қолиб кетмасин.

Tafsir

45/23

أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَٰهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَىٰ عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

Ўз истагини/манфаатларини илоҳ қилиб олганни кўрдингми? Аллоҳ уни аниқ илмга кўра адаштирган, қулоғию-қалбини муҳрлаган, кўзига парда тортган. Аллоҳдан кейин ким ҳам унга тўғри йўлни кўрсатарди? Ҳеч ҳам эслатма/ўгит олмайсизларми?

Tafsir

45/24

وَقَالُوا مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا يُهْلِكُنَا إِلَّا الدَّهْرُ وَمَا لَهُم بِذَٰلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ

Улар дедилар: “Бор ҳаёт мана шу дунё ҳаётимиз. Ўламиз ва яшаймиз, бизни фақат Даҳр/Замон ҳалок қилади”. Уларда бу борада ҳеч қандай илм йўқ, улар фақат гумон қилмоқда холос.

Tafsir

45/25

وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا ائْتُوا بِآبَائِنَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

Қачонки уларга Бизнинг очиқ оятларимиз тиловат қилинса, уларнинг топган ягона ҳужжати мана шу гап: “Агар рост бўлса, аждодларимизни келтиринг-чи!”

Tafsir

45/26

قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

Сен айт: “Аллоҳ сизга ҳаёт берган, сўнг ўлим беради. Сўнгра сизни Қиёмат Кунига тўплайди. Бунда ҳеч қандай шубҳа йўқ. Лекин одамларнинг кўпи билмайди”.

Tafsir

45/27

وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ

Осмонлару-Ернинг Эгалиги/Мулки Аллоҳнинг. Қиёмат Соати қоим бўлган Кунда зиён кўргувчилар айнан ботилга чиқарувчилар бўлади.

Tafsir

45/28

وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَىٰ إِلَىٰ كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

Кўрасан, у Кунда ҳар бир уммат тиз чўктирилади. Ҳар уммат ўз Китобига чақирилади: “Бугун фақат ўз қилган қилмишингизга кўра жазо оласиз.

Tafsir

45/29

هَٰذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُم بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

Мана Бизнинг Китобимиз сизнинг зарарингизга ҳаққни айтмоқда. Биз барча қилмишингизни ёзиб қайд этиб/нусха қилиб қўйганмиз”.

Tafsir

45/30

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ

Имон келтириб, солиҳ амал қилганларини эса, Рабби Ўз раҳматига дохил этади. Очиқ Ютуқ ана шу.

Tafsir

45/31

وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا أَفَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَكُنتُمْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ

Кофир бўлганлар эса… “Менинг оятларим сизга тиловат қилинди, сиз эса кибрландингиз, ва жиноятчи қавмга айландингиз?”

Tafsir

45/32

وَإِذَا قِيلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسَّاعَةُ لَا رَيْبَ فِيهَا قُلْتُم مَّا نَدْرِي مَا السَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنًّا وَمَا نَحْنُ بِمُسْتَيْقِنِينَ

Қачонки: “Аллоҳнинг ваъдаси ҳақдир — Қиёмат Соати ҳақда ҳеч шубҳа йўқ”, дейилганда, “Қиёмат Соати нима ўзи, биз билмаймиз. Бир нималарни гумон қилаяпмиз-у, аммо қатъий ишончимиз йўқ”, дегансиз!

Tafsir

45/33

وَبَدَا لَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ

Қилган ишларининг ёмонликлари ўз қаршиларидан чиқди, ва устидан кулган нарсалари ўзларини ўраб олди.

Tafsir

45/34

وَقِيلَ الْيَوْمَ نَنسَاكُمْ كَمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ

Дейилди: “Сиз бу Кунга рўбарў бўлишни қандай унутган бўлсангиз, сизни ҳам бу Кун шундай унутдик. Жойингиз Жаҳаннам. Ҳеч қандай ёрдамчи йўқ сизга!

Tafsir

45/35

ذَٰلِكُم بِأَنَّكُمُ اتَّخَذْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ لَا يُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ

Ана шундай! Сиз Аллоҳнинг оятларини мазах қилдингиз. Дунё ҳаёти сизни алдаб қўйди”. Бугун улар оловдан қайтиб чиқарилмайди, узр келтириш учун ҳам изн берилмайди!

Tafsir

45/36

فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِينَ

Осмонларнинг Рабби, Ернинг Рабби ва барча оламларнинг Рабби Аллоҳга ҳамд-мақтовлар бўлсин!

Tafsir

45/37

وَلَهُ الْكِبْرِيَاءُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

Осмонлару-Ердаги Улуғлик ёлғиз Унинг. Азиз ва Ҳаким Унинг Ўзидир/ барчадан устун Куч-Қудрат ва Ҳикмат эгаси.

Tafsir

previous sura

next sura

Аяты: 38

Место откровения: Mекка

Коленопреклонённые

الجاثية

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

حم

تَنزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

إِنَّ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِّلْمُؤْمِنِينَ

وَفِي خَلْقِكُمْ وَمَا يَبُثُّ مِن دَابَّةٍ آيَاتٌ لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ

تِلْكَ آيَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآيَاتِهِ يُؤْمِنُونَ

وَيْلٌ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ

يَسْمَعُ آيَاتِ اللَّهِ تُتْلَىٰ عَلَيْهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِرًا كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ

وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آيَاتِنَا شَيْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ

مِّن وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلَا يُغْنِي عَنْهُم مَّا كَسَبُوا شَيْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ

هَٰذَا هُدًى وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِّن رِّجْزٍ أَلِيمٌ

اللَّهُ الَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِّنْهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لَا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَيْهَا ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ

وَلَقَدْ آتَيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ

ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ

إِنَّهُمْ لَن يُغْنُوا عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا وَإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ

هَٰذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ

وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا ائْتُوا بِآبَائِنَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ

وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَىٰ إِلَىٰ كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

هَٰذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُم بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ

وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا أَفَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَكُنتُمْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ

وَبَدَا لَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ

وَقِيلَ الْيَوْمَ نَنسَاكُمْ كَمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ

ذَٰلِكُم بِأَنَّكُمُ اتَّخَذْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ لَا يُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ

فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِينَ

وَلَهُ الْكِبْرِيَاءُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ